Flestir virðast sammála um að sjávarútvegurinn eigi að greiða hóflegt veiðileyfagjald. En hvað er hóflegt veiðileyfagjald? Svo virðist sem kerfið sem við notum sé alveg meingallað. Tökum dæmi frá sjávarútvegsfyrirtæki í bolfiskvinnslu í norðvesturkjördæmi:
Árið 2015 var veiðigjaldið 13 kr. kg. af slægðum þorski, en afsláttur vegna skuldsetninga lækkaði það í 6,5 kr. kg. Núna þremur árum síðar á þessu ári er veiðigjaldið orðið fjórfalt hærra, bæði var afsláttur felldur niður 1. sept. sl. og gjaldið hækkaði í 27 kr. kg.
Ef við miðum við aflaverðmæti 200 kr. kg fyrir þorsk og 25% EBITDA framlegð þá eru það 50 kr. kg. eða 11% af veiðigjaldinu fyrir árið 2015.
Árið 2018 þá er aflaverðmæti nánast óbreytt eða 200 kr. kg en EBITDA er áætluð um 14% eða 28 kr. kg, aðallega vegna lækkandi hráefnisverðs að mestu tengt styrkingu krónunnar, hækkun á veiðigjaldi, hækkun olíukostnaði og nýjum kjarasamningum við sjómenn. Þannig er veiðigjaldið 97% af EBITDA framlegðfyrirtækisins.
Það er alveg ljóst að þessi gjalfdtaka mun bitna verst á landsbyggðinni og útiloka allar nýjar fjárfestingar í greininni sem aftur mun hafa neikvæð áhrif á allan sjávarklasann.
