Í ítarlegu viðtali við Markaðinn í dag segist Grímur Sæmundsen, stofnandi og forstjóri Bláa lónsins, hafa átt lítinn hlut í fyrirtækinu við stofnun þess. Kólfur, félag í eigu Gríms og Edvards Júlíussonar, á nú um fjórðung hlutafjár í Bláa lóninu. Grímur á svo 75 prósenta hlut í Kólfi á móti 25 prósentum Edvards.
„Ég átti afar lítinn hlut í Bláa Lóninu við stofnun. Ég hef að langmestu leyti keypt hlutina af fjárfestum sem studdu við bakið á fyrirtækinu þegar það tók sín fyrstu skref en vildu svo losa sinn hlut,“ segir Grímur.
Hann segir það algengara að frumkvöðlar eignist myndarlegan hlut í fyrirtækjum sem þeir stofna og svo minnki hlutur þeirra eftir því sem meira hlutafé er sótt til fjárfesta. „Þessu var öfugt farið í mínu tilviki. Ég byrjaði með lítinn hlut og fjárfesti af eigin rammleik.“
„Grunninn að hlutafjár eign minnar í Bláa Lóninu má rekja til þess að Kólfur, félag í minni eigu og Edvards Júlíussonar, keypti á árunum 2003 til 2005 meðal annars eignarhluti Olís, Sjóvár, Nýsköpunarsjóðs atvinnulífsins og Íslenskra aðalverktaka í fyrirtækinu en þessir aðilar vildu allir, af mismunandi ástæðum, losa sína eign á þessum tíma. Um þetta leyti gerðust Helgi Magnússon og Sigurður Arngrímsson hluthafar,“ útskýrir Grímur.
Virði fyrirtækisins sjöfaldast
Vöxtur og uppgangur fyrirtækisins hefur verið gífurlegur undanfarin ár og til marks um það má benda á að markaðsvirði þess árið 2007 var fjórir milljarðar króna, eða sjö milljarðar að teknu tilliti til verðbólgu. Undir lok árs 2018 var markaðsvirði Bláa lónsins 50 milljarðar, sem þýðir að virði fyrirtækisins hefur sjöfaldast á 12 árum.
Þrátt fyrir að Bláa lónið og Grímur sjálfur standi nú traustum fótum var hann nálægt því að missa eignarhlut sinn í fyrirtækinu í hruninu. Segist hann hafa þurft að veðsetja heimili sitt á þeim tíma til þess að halda fyrirtækinu.
„Já, það var allt undir og þetta var mjög erfiður tími. Þetta er leið sem ég myndi ekki ráðleggja neinum frumkvöðli að fara en sem betur fer hefur fjárfestingaumhverfi frumkvöðla batnað mikið á undanförnum árum.“
Á enn mikið inni
Grímur er orðinn 64 ára gamall en í stað þess að leysa út hagnað úr félagi sínu bætti hann þvert á móti nýverið við hlut sinn.
„Já, ég hef trú á að félagið eigi enn mikið inni. Það hefur verið samhentur og öflugur hópur sem staðið hefur að stjórnun og uppbyggingu félagsins og ég tel mikilvægt að tryggja stöðugleika inn í næsta vaxtarfasa félagsins,” segir Grímur og bætir við:
„Þessi strengur er mjög þéttur, hluthafahópurinn, stjórnarmenn og stjórnendur. Við erum ekki að eyða tíma og orku í átök um stefnu og rekstur. Við höfum sýnt það og sannað að þessi hópur sem stendur að fyrirtækinu hefur starfað farsællega saman.“
Hann segir að nú sé verið að breyta um áherslu í rekstrinum. Verið sé að fara úr fjárfestingarfasa í almennan rekstur og að sjónum verði beint að tækifærum til að hagræða og tryggja að uppbygging síðustu ára verði arðbær til framtíðar.
„Reksturinn er einkar arðbær. Hagnaðarhlutfall fyrir fjármagnsliði og afskriftir nam 33 prósentum í fyrra. Það hefur gert okkur kleift að ráðast í þessa uppbyggingu án þess að safna skuldum. Eftir fjármálahrunið höfum við lagt áherslu á að vera með mikið eigið fé og sterka lausafjárstöðu,“ segir Grímur.
Hann bætir við að það segi meira en mörg orð um arðbærni rekstrarins að uppbyggingin sé fjármögnuð að mestu með stjóðstreymi. „Ef við berum til að mynda rekstur Bláa Lónsins saman við öflug framleiðslufyrirtæki í útflutningi sem skipa sess í hjarta þjóðarinnar er hagnaðarhlutfall þeirra fyrir fjármagnsliði og afskriftir um 15-20 prósent.“
Viðtalið við Grím í heild sinni má lesa hér.