Allt bendir til þess að stjórnmálaflokkarnir, sem hafa ríkasta hefð fyrir prófkjörum innan sinna raða, muni þess í stað stilla upp á lista fyrir komandi alþingiskosningar.
Þetta eru Samfylkingin og Sjálfstæðisflokkurinn.
Ástæðan er tímaskortur.
Að óbreyttu verður kosið til þings eftir 6-7 vikur. Ekki er því tóm til að halda prófkjör innan flokkanna nú þegar hin eiginlega kosningabarátta til alþingis er farin af stað, eins og dæmin sýna.
Þetta er nýlunda hjá þessum flokkum, þar sem prófkjör til vals á framboðslista hefur verið regla fremur en undantekning. Stundum hafa þau verið opin öllum, í annan tíma bara fyrir flokksmenn, stundum blanda af því.
Sjálfstæðisflokkurinn hafði frumkvæði að fyrsta alvöruprófkjörinu um miðjan áttunda áratug síðustu aldar, þar sem flokksmenn gátu valið frambjóðendur fremur en bara örfáir innvígðir í uppstillingarnefnd.
Alþýðuflokkurinn tók síðar upp þennan sið, sem barst með tíð og tíma sem arfur til Samfylkingarinnar.
Aðrir flokkar hafa praktíserað prófkjör eftir aðstæðum og hentugleika hverju sinni.
Hjá bæði Samfylkingu (og forverum hennar) og Sjálfstæðisflokki hafa úrslit prófkjara þó með örfáum undantekningum ráðið úrslitum um skipan lista.
Elsta dæmið er líklega Vilmundur Gylfason hjá Alþýðuflokki árið 1977. Meðal þeirra nýjustu er Páll Magnússon hjá Sjálfstæðisflokki, sem hlaut yfirgnæfandi kosningu sem oddviti flokksins í suðurkjördæmi árið 2016 og hafði Páll þó aldrei áður tekið þátt í flokksstarfi, svo vitað sé.
Tugi annarra dæma má nefna um fólk, sem hefði líklega aldrei hlotið náð hjá uppstillingarnefndum flokkanna, en naut almenns stuðnings og varð alþingismenn árum saman.
Prófkjör eru þó umdeild, einkum af tveimur ástæðum.
Peningar og fjárstyrkir hafa stundum þótt leika þar of stórt hlutverk – einkum á bóluárunum fyrir Hrun – og svo hafa flokkarnir gjarnan viljað hafa stjórn á atburðarásinni. Að ekki kæmu bara einhverjir framagosar skyndilega utan úr bæ og settust efst á lista án þess að flokksstofnanir réðu þar nokkru um.
En nú verða það flokksstofnanir sem ráða hjá báðum flokkum.
Hjá Samfylkingunni ríkir um þetta óskrifað samkomulag, samkvæmt öruggum heimildum Hringbrautar – í suðvesturkjördæmunum þremur stendur yfir leit að frambjóðendum, sem hægt væri að stilla upp.
Í Sjálfstæðisflokknum hafa formlegar ákvarðanir ekki verið teknar, en allir gera ráð fyrir því að þessi verði raunin – það sé eina skynsamlega lausnin við svo fordæmalausar aðstæður.
Einn sjálfstæðismaður í innsta hring forsætisráðherra orðaði samt þessa hugsun í samtali við Hringbraut:
„Pólitík er ekki endilega keppni í skynsemi.“
Þar er líklega ekkert ofsagt.